Het voorkomen van ongemakken van de spijsvertering

Ongemakken van de spijsvertering voorkomen. 

Gebrek aan voldoende speeksel

Veel maagproblemen kunnen voorkomen worden als men leert om rustig te eten, tijd te nemen om te genieten van je eten. Vooral het goed kauwen waarbij er veel speekselvorming ontstaat is zo cruciaal, het is de start van de spijsvertering. Hoe fijner het voedsel is gekauwd, des te meer het is bevochtigd is met speeksel, hoe beter dat het maagzuur in de voedselbrij kan binnendringen waarbij het voedsel daadwerkelijk start met echt verteren. 

Veel maagproblemen worden veroorzaakt door een gebrek aan aandacht en genieten bij het eten. Heb je jezelf als eens geobserveerd hoe je eet? Door ons hectische leven vergeten we al eens tijd te nemen om rustig te eten en te genieten van ons eten, want het moet snel gaan. Vooral het ontbijt  is snel, snel en wordt dikwijls overgeslagen. 

Ons middagmaal is tegenwoordig ook niet meer wat het zou moeten zijn. Snel, soms enkel rauwkost, of een broodje, maar dit is onvoldoende. Een goed middagmaal is een warme schotel en tevens de hoofdmaaltijd van de dag. We hebben daar tegenwoordig geen tijd meer voor. Ons lichaam maakt wel de meeste spijsverteringssappen en -enzymen aan tijdens het middaguur, maar niet ‘s avonds. Maar veel mensen eten hun hoofdmaaltijd wel  ‘s avonds. Op langere termijn geeft dit problemen met de spijsvertering, daar kun je echt niet aan ontsnappen.

Daarbij geven we ons lichaam ook geen aandacht om het liefdevol te voeden met gezonde voeding, maar eten we dikwijls zonder na te denken van alles, gewoon als maagvulling, en liefst zo snel mogelijk de maag vol te proppen. Voeding als maagvulling.

Onlangs zag ik nog iemand achter het stuur met een gsm tussen de schouder en het oor, en tegelijkertijd een broodje te verorberen. Met het andere hand had hij zijn stuur vast. Niet te geloven, maar hoe denk je dat dit broodje zal verteren? Je kunt er zeker van zijn dat er te weinig speeksel in de maag terechtkomt. Laat staan of het broodje voldoende fijngemalen is door de tanden en bevochtigd is door het speeksel. 

Door onvoldoende te kauwen en veel te veel te eten, kan de maag het voedsel niet naar behoren verteren. Elke hap die je eet komt steeds laagsgewijs in de maag om bevloeid te worden met de maagsappen. De maag is geen wasmachine zoals velen denken. Maar als de maag overvol is, of als de voeding niet fijn genoeg gekauwd is, kunnen de maagsappen onvoldoende in de voedingsbrij doordringen en verteert de voeding niet goed. 

Als men onrustig eet en voedsel dient als maagvulling en je gaat je maag overvol eten, dan ontstaat er ook een tekort aan maagzuur. Zelfs dit weinige maagzuur zal ook niet in de voedingsbrij kunnen indringen en langs de maagwand naar boven sijpelen om oprispingen te veroorzaken. En dan gaan we maagzuurremmers innemen. 

Dan is het logisch toch dat de gehele spijsvertering verstoord wordt? Gewoon rustig eten en genieten kan oprispingen voorkomen. Goed kauwen stimuleert eveneens de productie van de maagsappen en pancreassappen.

Er zijn culturen die eten met hun vingers. Met de vingers het voedsel voelen dat je eet werkt stimulerend op de spijsvertering.

De smaken en kleuren van het voedsel

Wees ook bewust dat het niet de vitaminen en andere voedingsstoffen zijn die de smaak geven aan het voedsel. Het zijn voornamelijk mineralen die smaak geven aan het voedsel. Ik denk dat iedereen het verschil wel kent tussen een tomaat dat biologisch is gekweekt in de volle zon of een tomaat dat op water is gekweekt in een verwarmde serre. 

De maag wil net als de tong de zes smaken kunnen proeven samen met de umami die de zes smaken versterkt. We hebben zes smaken: zout, zoet, scherp, bitter,  zuur en wrang. 

Het lichaam kan uit de zes smaken informatie halen om zichzelf te onderhouden en te voeden. 

Als de maag de zes smaken heeft ontvangen, geeft de maag aan de hersenen een signaal dat het voldaan is. Het zijn de zes smaken in elke maaltijd die voor een goede werking van de maag zorgen, en dat helpt je om je natuurlijk gewicht te behouden.

Het probleem in ons Westers voedingspatroon is dat er meestal drie smaken ontbreken, namelijk bitter, scherp en wrang. Deze drie smaken hebben dan nog eens informatie voor het lichaam om zich dagelijks te kunnen ontgiften en zuiveren. Zolang dat de maag deze drie reinigende smaken niet heeft ontvangen gaat er een signaaltje naar de hersenen met de vraag, hey geef me nog eens een schot eten, want ik heb de drie reinigende smaken nog niet ontvangen. 

Daar ligt een grote reden waarom we ons overvol eten in plaats van voldaan eten. Veel mensen kennen zelfs het verschil niet eens tussen de maag overvol eten of gewoon voldaan eten door de zes smaken en genieten. We eten steeds meer, maar steeds met een meervoud aan zoet , zout en zuur en een gebrek aan bitter, scherp en wrang ofwel samentrekkend. 

Dat zorgt ervoor dat de spijsvertering uit balans raakt met veel gezondheidsproblemen tot gevolg. Met de kleuren is het gelijkaardig, we eten voornamelijk wit, beige en bruin, soms met wat groen van sla en het rood van een tomaat. Maar feitelijk om je lichaam echt te voorzien van alles wat het nodig heeft mag ons menu echt kleuriger zijn.

We eten dan nog eens op de verkeerde uren, zoals ‘s avonds onze grootste maaltijd of eten we als het voorgaande nog niet is verteerd. Dit gebeurt zo vaak tijdens feestdagen en andere feestgelegenheden, dit is zo desastreus voor de gehele spijsvertering. Wees bewust dat na het opstaan ‘s morgens de bijnieren wat adrenaline uitscheiden om het lichaam in beweging te brengen en daarbij ook een beetje cortisol dat op zijn beurt de spijsvertering zal opstarten. 

Als de spijsvertering begint te werken, verkrijg je de productie van serotonine die de cortisolspiegel in het bloed weer in evenwicht brengt. Serotonine zorgt ervoor dat tegen het middaguur je lichaam de sterkste spijsverteringssappen kan produceren. In de late namiddag en avond wordt de serotonine door de pijnappelklier omgezet in melatonine waardoor de spijsverteringssappen gaan verminderen en de spijsvertering weer in een rustfase gaat. Daarom eet men ‘s avonds een lichte maaltijd, dat is meer dan voldoende en kan net nog goed verteren voor de nachtrust, zodanig dat de darmen verteerd voedsel kunnen ontvangen. 

Daarbij zal de darmflora gedijen met een goede voedingsopname door het lichaam.

Het grote gevaar van geraffineerde oliën en suikers

Dan nog even in het kort: geraffineerde suikers en geraffineerde oliën zijn echt niet gezond voor je lichaam en verstoren eveneens de spijsvertering. Voornamelijk geraffineerde oliën en geharde vetten hebben een zeer nadelige invloed op de darmwerking en verteren zeer slecht tot bijna niet. 

Geraffineerde suikers irriteren de wanden van de bloedvaten en laten veel giftige toxines achter in het lichaam. Bovendien gaan deze slechte suikers je lichaam demineraliseren. Bovendien is geraffineerde suiker tevens toxisch en geven aanleiding tot de ontwikkeling van talrijke aandoeningen. 

Goede suikers die het lichaam en het zenuwstelsel goed voeden zijn bijvoorbeeld honing, kokosbloesemsuiker, ahornsiroop, gedroogd fruit, zwarte rietsuikermelasse enzovoort. Deze suikers bevatten voedende mantelstoffen waardoor ze door het lichaam op gezonde wijze kunnen verteren en voeden. Deze gezonde suikers zijn geen oorzaak voor de talrijke aandoeningen die we kennen.

Als je bij deze gezonde suikers ook voldoende goede gezonde verzadigde vetten eet, verkrijg je een zeer goede spijsvertering en een langdurige trage afgifte van energie uit de suiker. Dit zorgt ervoor dat de pancreas en de bijnieren zich niet moet uitputten. Hoe trager de afgifte van suiker is, hoe beter voor de gezondheid. Ik heb het over de glycemische index en de glycemische lading van ons voedsel te verlagen. 

Dat is perfect voor de spijsvertering zelf, maar ook voor de bijnieren, de pancreas, de lever en vele andere organen. Met geraffineerde suikers is het onmogelijk om een tragere energieafgifte in het lichaam te verkrijgen. Daarom dat geraffineerde suikers ook zo schadelijk zijn en ziekten verergeren.

De zoete smaak is een belangrijke smaak voor het lichaam, zoet is tonisch of opbouwend voor het lichaam. Zoet van gezonde suikers geeft je lichaam mooie spieren met een sterke tonus, geraffineerde suikers creëren extra vetcellen en is aanleiding tot overgewicht. Ja, geraffineerde suikers geeft een snelle energie toevoer waardoor je sneller bloedvetten aanmaakt, dus dat kan echt niet gezond zijn. 

Teveel zoet van geraffineerde suikers zal je algemene gezondheid sowieso verzwakken. Denk ook altijd aan het evenwicht tussen de zes smaken, je hebt de zes smaken elke dag opnieuw nodig. Onze kinderen denken tegenwoordig maar al te vaak dat voedsel alleen maar zoet smaakt, en dat klopt echt niet.

En dan de geraffineerde oliën en geharde vetten. Deze zijn nog VEEL SLECHTER voor onze gezondheid dan geraffineerde suikers. Deze geraffineerde oliën en geharde vetten kunnen niet verteren in ons spijsverteringskanaal en geven aanleiding tot verstoppingen in het darmkanaal, de kleine bloedvaten en het bindweefsel waar lichaamscellen ingebed liggen. 

Het lichaam wordt verplicht om deze slechte vetten in de membramen van de lichaamscellen in te bouwen waardoor de lichaamscellen niet goed kunnen functioneren. Er ontstaan problemen met de distributie van water, voedingsstoffen en zuurstof naar elke cel. 

Goede oliën zijn altijd oliën van eerste koude persing, en deze mogen nooit blootgesteld worden aan verwarming en lichtinval. Olie verteert moeilijker dan verzadigde vetten, daarom dat men beter geen grote hoeveelheden olie consumeert. Olijfolie vormt hierop een beetje de uitzondering. 

Eet veel verzadigde vetten zoals kokosolie, cacaoboter, roomboter of geklaarde boter. Deze verteren wel goed en zorgen voor een betere opname van mineralen en vitaminen. Verzadigde vetten helpen bij de vertering van zetmelen van granen en groenten.

Wist je dat je gasvorming en winderigheid gemakkelijk kunt voorkomen? 

De voornaamste oorzaken van gasvorming en winderigheid zijn koud voedsel en koude dranken in combinatie met teveel dierlijke eiwitten, te zwaar voedsel, op verkeerde tijdstippen eten en verkeerde voedselcombinaties zoals zuivel en/of fruit tijdens de maaltijd.  

Emoties zoals angst en bezorgdheid samen met slapeloosheid zijn ook een factor dat winderigheid en gasvorming kan veroorzaken. Rauwkost, en vooral tijdens de winter, verteert echt niet goed, heeft een koude potentie en geeft ook aanleiding tot gasvorming en winderigheid. Heb je last van winderigheid of gasvorming, dan kan thee van gember met wat citroensap soelaas brengen. 

Thee van gelijke delen komijnzaad, korianderzaad, venkelzaad en selderijzaad is een ander werkzaam middel tegen winderigheid. Ook een thee van westerse kruiden zoals engelwortel, kamille, smeerwortel en paardenbloem bieden veel verlichting bij winderigheid en gasvorming. 

Ideaal, en zeker tijdens de winter is zacht gekookt en warm voedsel met veel specerijen.

Let eveneens op dat je de maag dus nooit overvol eet, dit kan echt niet goed verteren en deze factor kan aanleiding geven tot misselijkheid of een indigestie. Maar eten als het voorgaande nog niet is verteerd is eveneens een belangrijke oorzaak van indigestie. Het is belangrijk dat je altijd minstens 90 minuten tot twee uur wacht vooraleer je het volgende voedsel eet. 

Denk aan je spijsvertering als je naar een feest gaat. Veel mensen lijden aan een vorm van voorjaarsmoeheid veroorzaakt door het vele gastronomische vijfgangenmenu’s te eten op het verkeerde uur tijdens de kerst- en nieuwjaarsperiode.  Veel mensen blijven zelfs dooreten terwijl het voorgaande niet verteert is. 

Gevolgen van teveel eten

Een andere oorzaak van indigestie kan het alleen consumeren van vloeibaar voedsel zijn ofwel alleen vast voedsel te eten. Ideaal voor de maag is de maag vullen met een derde vloeibaar voedsel zoals soep, een derde vast voedsel zoals rijst, granen en groenten, soms wat brood en een derde lucht. 

Eet alsjeblieft ook niet als je emotioneel overstuur bent, emotiemoleculen blokkeren de volledige spijsvertering, en dus heeft het geen zin om te eten. Wacht tot je gekalmeerd bent. Eet ook niet als je onder stress of een deadline staat. Besef dat bij elke negatieve emotie je lichaam op dat moment geen voedsel goed kan verteren. Ook nooit gaan eten als je juist een zware fysieke inspanning hebt geleverd zoals sport of zware arbeid.

Iedere verstoring op de spijsvertering zorgt ervoor dat de voeding onverteerd in de darmen terechtkomt. Dat zorgt voor overgroei van destructieve bacteriën en gisten waardoor dit onverteerd voedsel een chemisch proces ondergaat dat bekendstaat als vergisting en verrotting. 

Dit kan ertoe leiden dat je diarree gaat ontwikkelen, afgewisseld met constipatie. Allebei dus niet goed. En onthoud, als je deze zaken dan nog eens symptomatisch gaat bestrijden ben je wel onbewust begonnen met de eerste stappen te zetten bij de ontwikkeling van chronische darmziekten. Blijf je symptomatisch verder werken zal het uiteindelijk evolueren naar uitstulpingen, poliepen en darmkanker. Met betrekking tot de darmen is er ook een psychologische mentale brok conflict dat causaal is aan darmproblemen. 

Preventie

Een goede preventie is om in je maaltijd steeds veel specerijen te verwerken, deze verbeteren de spijsvertering. Gember met een beetje limoen geeft een extra smaak aan je maaltijd. Denk ook aan knoflook, peper, bergzout, en/of andere krachtige kruiden tijdens de hoofdmaaltijd zoals kruidnagel bijvoorbeeld of nootmuskaat.

Eet lichter, dit voorkomt veel spijsverteringsproblemen. Geniet van je eten, goed kauwen voor veel speekselvorming, en vooral, eet als je echt honger hebt. Als je echt geniet van je eten zal het beter verteren omdat je lichaam meer antistress hormonen aanmaakt. Dit brengt je tot rust waarbij het bloed naar de spijsvertering gaat in plaats van naar de spieren.

Maak een mengsel van een deel fijngehakte knoflook, een vierde theelepel komijnpoeder, een snufje steenzout, een vierde theelepel peper en een theelepel citroensap. Neem dit voor de maaltijd in. Je kunt eveneens een laurierblad malen en samen met kardemom thee van zetten om na de maaltijd een beetje van te drinken. Denk eraan om niet te drinken tijdens het eten tenzij het uiterst droog is zoals een broodmaaltijd, anders worden de spijsverteringssappen teveel verdund waardoor het voedsel minder goed verteert.

Heb je indigestie? Een mengsel van een vierde van een kopje uiensap met een halve theelepel honing en een halve theelepel zwarte peper brengt soelaas. Een ander middel is een teen knoflook fijnhakken met wat zeezout of het sap van een limoen in een kopje warm water met wat  zeezout aan toegevoegd. Ik wens je veel succes met je spijsvertering.