Olijfolie en je gezondheid

Dat olijfolie goed is voor de gezondheid is inmiddels algemeen bekend. Deze onverzadigde vetsoort bevat ongeveer 8% omega 6 in de basisvorm en dat is linolzuur. Essentiële oliën (betekent dat het lichaam ze zelf niet kan aanmaken) geven meer energie en transporteren zuurstof in het lichaam. Olijfolie bevat ook omega 9, maar deze is niet essentieel omdat het lichaam ze zelf kan aanmaken. Laten we alle voordelen voor de gezondheid eens even op een rijtje zetten:

• Beschermend tegen hart- en vaatziekten omdat door de olijfolie, de hoeveelheid triglyceriden in het bloed laat afnemen. 
• Olijfolie helpt duidelijk mee om de bloeddruk te verlagen, waardoor de kans op hart- en vaatziekten en hersenaandoeningen ook afneemt.
• Olijfolie beschermt je tegen maagkanker en laat de lever beter functioneren.
• Olijfolie helpt bij het ontgiften van je lichaam.
• Als olijfolie wordt gecombineerd met vis, heb je 80% minder kans op het krijgen reumatische artritis.
• Olijfolie helpt bij het voorkomen van osteoporose.
• In het algemeen is olijfolie een hele belangrijke bron van vitamine E en van antioxidanten.
• Na inspanning minder vermoeidheid, grotere intensiteit tijdens de inspanning en sneller herstel na uitputting
• Essentiële vetzuren zijn samen met verzadigde vetzuren belangrijke bouwstenen van lichaamseigen steroïden. Dat is een vetachtige stof met soms een hormonale functie, ik denk bijvoorbeeld aan de geslachtshormonen.
• Samen met verzadigde vetten (en zonlicht zonder zonnebrandmiddelen) belangrijk voor de synthese van vitamine D;

Even iets kort over de omegavetzuren

Deze lipiden (vetten en oliën) zijn het medium voor het biochemisch gastransport in het lichaam, vooral belangrijk dat zuurstof goed doorheen de membranen naar binnen kan gaan. ze maken het zuurstoftransport mogelijk. Gassen zoals zuurstof, co² en stikstof (kleine moleculen met weinig wisselwerking met oplosmiddelen) verspreiden zich gemakkelijk  door de hydrofobische (waterafstotende) gebieden van het membraan. Essentiële vetzuren zijn dus nodig in de membranen van de weefsels voor het zuurstoftransport. Er zijn twee essentiële oliën (basisvorm) dat het lichaam zelf niet kan aanmaken, linolzuur (omega 6 en alfa linoleenzuur of omega 3. Beiden zijn belangrijk voor de glycerol fosfatiden van de membranen. Deze essentiële vetzuren worden dan ook gevonden in de structurele lipiden (vnl fosfolipiden) van de weefsels gevonden, en de mitochondriën (energiefabriekjes in de cel). Een hogere vloeibaarheid in de weefselmembranen betekent een gemakkelijker zuurstoftransport en andere biochemische stoffen. Verzadigd vet en cholesterol zijn op kamertemperatuur niet vloeibaar en wel in het lichaam, en ook zij zijn zeer belangrijk voor de gezondheid van de mens. Het membraan heeft twee lagen fosfolipiden. Omega 3 zorgt voornamelijk voor de structuur van het membraan, terwijl omega 6 vloeit tussen de de twee lagen fosfolipiden en ervoor zorgt dat de zuurstof gemakkelijk doorheen kan stromen.

Het gebruik van olijfolie in de keuken

Het is zeer belangrijk dat je ervoor zorgt dat ruwe onbewerkte olie gebruikt, bij voorkeur van biologisch cultuur afkomstig. Maar omdat olijfolie is niet bestand tegen verhitting, de waardevolle essentiële omega 6 raakt beschadigd en wordt ranzig. Daar kan het lichaam niets mee doen. Het zijn deze vetzuren die een transformatie ondergaan als ze verhit worden. Zelfs een kleine temperatuurstijging kan al funest zijn voor de kwaliteit.

Natuurlijk kun je de olie dan nog wel gebruiken, maar alle voordelen voor de gezondheid zijn dan inmiddels verdwenen. Bij hoge verhitting kunnen er toxische stoffen vrijkomen. Olijfolie is dus geschikt voor de koude bereiding ofwel toevoegen na het kookproces. Voor de koude bereiding is het heerlijk om de allerbeste kwaliteit olijfolie in huis te hebben, het liefst nog met een smaakje zoals bijvoorbeeld notenolie. Gebruik eens wat vaker olijfolie in de salade! Voor het koken of bakken gebruik je het best verzadigde vet soorten zoals kokosolie (ook in pure zuivere vorm) ghee, cacaoboter. Verzadigde vet soorten zijn het best bestand tegen verhitting.